Autikowe Forum

[Magdalena Maciaszek]

Z jak zmysły

"Autyzm jest zaburzeniem rozwojowym. Jest uszkodzeniem systemu, który porządkuje otrzymane od zmysłów informacje, co sprawia, że dziecko nadmiernie reaguje na niektóre bodźce, na inne zaś bardzo słabo. Dziecko autystyczne często odsuwa się od swego otoczenia i ludzi, aby zatrzymać ogrom bodźców (zapachy, odgłosy, ruchy przedmiotów). Autyzm jest nieprawidłowością okresu dzieciństwa, która powoduje separację dziecka od kontaktów międzyludzkich. Nie interesuje się ono światem zewnętrznym i nie bada go. Pozostaje w swoim własnym, wewnętrznym świecie." - www.autyzm-gorzow.org

To zaburzenie rozwoju odbija się w szerokim stopniu na stosunkach międzyludzkich, a więc i na kontakcie z bliskimi. Nie rozumiejąc uczuć, nie potrafiąc ich wyrażać, nie odczuwając pewnych bodźców w sposób właściwy dla NT (osób neurotypowych), osoba taka nie reaguje w sposób typowy na: przytulanie, bliskość, dotyk. Nie dość, że nie wykazuje skłonności do samodzielnego inicjowania kontaktu, to reaguje często odruchami obronnymi na gesty skierowane do niej przez innych ludzi. Reakcje są różne: sztywnienie ciała, niepokój, strach, histeria, nawet wymioty, odwracanie się, unikanie bliskości, agresja, itp... Powody mogą być różne: nadwrażliwość na dotyk, strach, niezrozumienie czego oczekujemy po takim geście, zwykła niechęć do bycia dotykanym. Może to być również związane z sensoryzmami.

“Sensoryzmy to widoczne w zachowaniu osoby przejawy zaburzeń w odbiorze i przetwarzaniu bodźców zmysłowych (integracji sensorycznej). Najczęściej obserwowane są u osób z zaburzeniami rozwoju o różnym charakterze.

Sensoryzmy są odpowiedzią organizmu na następujące, możliwe zaburzenia organizacji bodźców:

- nadwrażliwość (obniżenie progu wrażliwości dla danego zmysłu),
- niedowrażliwość (podwyższenie progu wrażliwości dla danego zmysłu),
- biały szum (wytwarzanie wrażeń zmysłowych przez układ nerwowy danej osoby bez udziału czynników środowiskowych)” – wikipedia.pl.

Zaburzenia w odbieraniu i przetwarzaniu bodźców mogą pojawiać się w przypadku każdego zmysłu. Każdy, kto miał do czynienia z osobą dotkniętą autyzmem, był świadkiem zatykania uszu, nagminnego rozbierania się, niechęci do dotyku, niechęci do jedzenia, dziwnych reakcji na światło... Małgorzata Nowak z Katowic opisała te zaburzenia w artykule ,,Metody terapii autyzmu, opis i porównanie, dzieje programów terapii osób z autyzmem”.

“Dotyk.

W sytuacji gdy dziecko jest nadwrażliwe obserwujemy, jak reaguje na zmiany temperatury, dotyk, nacisk. Na początku terapii pozwalamy dziecku na zabawę własnym ciałem - dziecko odbiera różne bodźce. Następnie dziecko zezwala już na dotyk drugiej osoby. Akceptuje głaskanie, dotykanie, przytulanie. Konieczne jest wtedy dostarczanie dziecku komunikatów - „teraz głaszczę cię po policzku.” Gdy dziecko ma małą wrażliwość – przejawia autoagresję, okalecza się, należy je maksymalnie stymulować. Szorujemy szczotkami, ostrym ręcznikiem, stosujemy kąpiele o zmiennych temperaturach. Gdy obserwujemy tzw. „biały szum” - dziecko drapie się po całym ciele, przechodzą je dreszcze, obserwujemy dziwne zachowania, opędzanie się od niewidzialnego dotyku. W tej sytuacji staramy się uświadomić dziecku, które bodźce pochodzą z jego ciała, a które z zewnątrz. Następnie dostarcza się bodźców z zewnątrz w sposób kontrolowany, aż do zaakceptowania ich przez dziecko.

Węch

Nadwrażliwość - Dziecko wyczuwa nawet znikome zapachy z dużej odległości. Nie znosi silnych zapachów, np. potraw. Wręcz dusi się w kontakcie z intensywnymi zapachami. Konieczne jest wyeliminowanie z jego otoczenia zapachów. Dopiero później dostarczamy zapachy, komunikujemy co to jest.
Zbyt mała wrażliwość - Dziecko ślini się. Zjada rzeczy niejadalne, o nieprzyjemnym zapachu. Wstrzymuje oddawanie moczu i kału. Uwielbia obwąchiwać. W terapii należy prezentować mu różnorodne zapachy od ostrych do mniej zdecydowanych.
Biały szum - Dziecko stale odczuwa jakiś zapach. Wsadza sobie do nosa różne przedmioty. Uczy się takie dziecko reagowania na zapachy, które pochodzą spoza jego ciała. Stosuje się dezodoranty, bezzapachowe środki czystości. Codziennie spryskuje się ubranie innym zapachem. Aromaty
muszą być intensywne, wyróżnialne z otoczenia. Oczywiście należy dziecku komunikować wykonywane czynności.

Słuch.

Nadwrażliwość - Dziecko unika wszystkich dźwięków pochodzących z otoczenia. Zatyka sobie uszy, ignoruje dźwięki albo je zagłusza. Potrafi eliminować dźwięki z mózgu. Sprawia wrażenie całkowicie głuchego. Należy mówić do dziecka szeptem, nie chuchając na ucho. Dziecko powinno przebywać w cichych pomieszczeniach ( bez wentylatorów, wyciszające dywany, cicha sypialnia ). Dziecko przyzwyczajamy stopniowo do odgłosów. Uprzedzamy, komunikujemy o mającym wystąpić dźwięku.
Zbyt mała wrażliwość - Dla dziecka świat jest głuchy. Dziecko krzyczy, rzuca przedmiotami. Do jego mózgu dociera zbyt mało bodźców, poszukuje więc takich o dużym i bardzo dużym natężeniu. Lubi spuszczać wodę w łazience, obserwuje pracę miksera, odkurzacza. Lubi zabawki wydające różne
odgłosy. W terapii wskazana jest stymulacja dźwiękami ostrymi, łatwymi do rozpoznania, prezentowanymi pojedynczo. Otoczenie powinno odbijać dźwięki ( pokój bez zasłon,v kafelki). Posługiwać się można głośnymi zabawkami, walkmanem. Komunikaty do dziecka muszą być głośne i wyraźne.
Biały szum - Dziecko jest zaabsorbowane swoją osobą, wydawanymi przez siebie dźwiękami. Wsłuchuje się w bicie swego serca, wybucha krzykiem, wydaje dziwne dźwięki. W terapii bombardujemy dziecko mową, pozwalamy turlać się po podłodze, biegać. Należy wskazać na dźwięki pochodzące z różnych źródeł. Dziecko uczy się i rozróżnia, skąd pochodzą. W otoczeniu należy stymulować różne dźwięki.

Smak.

Nadwrażliwość - Dziecko dotyka potraw czubkiem języka. Lubi smak słony i słodki. Na niektóre smaki reaguje nudnościami i unika ich. Spożywa tylko wybrane produkty, innych unika, wypluwa. Nie pije napoi gazowanych, nie ma apetytu. Podajemy dziecku pokarmy nie przyprawione. Nowe pokarmy mieszamy z tymi, które dziecko lubi.
Mała wrażliwość - Dziecko potrafi zjeść wszystko. Nawet rzeczy niejadalne (substancje trujące, kredki, papier, gips ). Należy z otoczenia usunąć wszystkie przedmioty, które mogą mu zagrozić. Naukę rozpoczyna się od podawania smaku gorzkiego ( zawsze podajemy w płynie ). Dziecko musi wiedzieć co to za smak. Potem podajemy kolejny smak. Potem możemy zacząć mieszać smaki.
Biały szum - Dziecko ssie swój język, zwraca posiłki, by jeszcze raz poczuć ich smak. Zaleca się masaże języka w czasie mycia zębów. Należy rozpuszczać kawałki pokarmu na kostkach cukru i obserwować czy dziecko czuje, toleruje te smaki.

Wzrok.

Nadwrażliwość - Dziecko przygląda się nawet pyłkom, obserwuje kropelki, zauważa paprochy na dywanie. Kiwa się we wszystkich kierunkach. Fascynuje się okrągłymi przedmiotami. Ma wspaniałą pamięć wzrokową. Nie toleruje luster i oglądania fotografii. Terapia powinna odbywać się w
pomieszczeniu o stonowanych kolorach, z bocznym oświetleniem. Podczas ćwiczeń dziecko bawi się wodząc wzrokiem za latarką. Dziecko musi koncentrować się na zadaniu.
Zbyt mała wrażliwość - Dziecko ciągle się kołysze, interesuje się źródłami światła. Wpatruje się w punkty świetlne. Bawi się swoimi palcami ( ma je zawsze w zasięgu wzroku ). Lubi ruszać przedmiotami i obserwować je w locie. Należy dziecko zachęcić do dotykania przedmiotów, dotykania wszystkiego co widzi. Obserwować wszystko, pod różnym kątem. Stosować lupę.
Biały szum - Dziecko patrzy przez ludzi i rzeczy. Dotyka powiek, trze je, by wywołać zmiany świetlne. Można ćwiczyć w mroku, półmroku, jak i w dobrze oświetlonym pomieszczeniu. Dziecko obserwuje własne odbicie. Jeśli dziecko ma problemy z funkcjonowaniem w obrębie któregoś ze zmysłów, możemy cofnąć się do wcześniejszego etapu rozwoju. Zaproponować mu ćwiczenia adekwatne dla rozwoju niemowlaka, kilkulatka, itp. Praca terapeutyczna polega na dostarczaniu indywidualnych doświadczeń o zwiększonej częstotliwości, natężeniu i długości trwania. Wzmacniając i łącząc z odpowiednią aktywnością ruchową. O formie zajęć decydują rodzice. Terapia pomaga dzieciom w różnym stopniu ( zależy to od zaawansowania choroby ). Niektórym nie pomaga wcale.”

Jaka terapia?

“Terapię zaburzeń sensorycznych należy traktować jako terapię podstawową. Delacato nazywa ją „przetwarzaniem”. Terapia ta nie wyrównuje rozległych braków rozwojowych, ale umożliwia nowe doświadczenia w uczeniu się i pomaga złagodzić zaburzenia w przetwarzaniu danych zmysłowych. Celem terapii jest oddziaływanie na zaburzone sfery i wyrobienie u dziecka tolerancji na bodźce pochodzące z zewnątrz.

Próbą naprawienia uszkodzonych kanałów sensorycznych przez dziecko są sensoryzmy. Te dziwaczne, stereotypowe zachowania są swoistą próbą samowyleczenia, przetrwania w niezrozumiałym świecie doznań percepcyjnych.
Obserwując je można stwierdzić, który z kanałów nie działa prawidłowo i jakiego typu jest to zaburzenie.
Do stosowanych obecnie technik w terapii zaburzeń sensorycznych zalicza się m.in.:

- trening integracji sensorycznej ( SI ) J. Ayres;
- trening integracji słuchowej (A I T) oparty na programach G.Berarda i A.Tomatisa;
- metodę kolorowych filtrów H.Irlen.


Należy zauważyć, że również wiele codziennych sytuacji niesie ze sobą możliwość terapii sensorycznej (np. zabawy w piasku, wodzie, hipoterapia).”*

Polecam również artykuł “Podstawy teorii integracji sensorycznej” autorstwa Izy Chojnickiej:

http://www.forumautyzmu.pl/artykul/psychologia/podstawy-teorii-integracji-sensorycznej

* Przegląd metod terapii osób z autyzmem. Opracowała: mgr Agnieszka Kwiecińska - Niedyrektywne formy terapii.
_________________
1 na 150 dzieci rodzi sie z objawami autyzmu, autyzmem, ASD. I moje jest tym wybranym... Autystyczna mama - brzmi dumnie? Dlaczego nie... Zwłaszcza jeśli walczy z chorobą

www.autystyczna-mama.bloog.pl

[Reklama]

[Atom]

Takie encyklopedyczne troche
_________________
windykacja i firmy windykacyjne

[WojtekS]

Bardzo dobrze opisane.
_________________
http://generatorkoszulek.com/ || Profesjonalne comfortflat.com.pl

[PiotrP]

Nie wiedziałem, że tak to działa.
_________________
Profesjonalny alkomat Alcoblow, biuro projektowe Chojnice

[JuliaT]

Encyklopedyczne, ale dobrze opisane.
_________________
http://www.jakbet.pl || Piękne i dobrze skrojone dziewczęce sukienki wizytowe

[StaszekS]

Ciekawy opis.
_________________
syg

[katio222]

Ciekawe i pomocne.
_________________
http://www.wrelacji.pl/

[Ali]

Bardzo pomocne i fajnie napisane
_________________
kolonie bułgaria

[kowanka]

Jak dotąd sądziłam, że w obszarze zmysłów dla autyzmu można wyróżnić tylko nadwrażliwość na zmysły.

[Mirtus]

Jak widać nie. Autyzm ma różne oblicza, ale nie martw się, każde z nas wielu rzeczy jeszcze nie wie.
_________________
http://gdziechwilowka.pl

[yetq]

Dobre info, dzięki
_________________
http://blogkredytobiorcy.pl/

[filip.reczek]

Wyczerpująco i na temat +

[Koliber]

Z jak zdolny autor Dzięki za podzielenie się wiedzą
_________________
Turbosprężarki - zastosowanie

[farest]

[KamilciaKaj]

A o czym konkretnie piszesz prace? Jaki temat?
_________________
http://kolo.pozycjonujemy.net

[Reklama]